Kansgebieden
Om de grutto te redden zijn optimale inrichting en beheer vereist in speciaal aan te wijzen kansrijke gebieden voor weidevogels. Deze gebieden zijn van voldoende omvang om te kunnen fungeren als brongebied voor het herstel van de populaties grutto’s en andere weidevogels.
De kansgebieden hebben bij voorkeur een omvang van rond 1.000 hectare met een kern van 200 hectare in de vorm van een weidevogelreservaat. Rondom die kern vindt extensieve, natuurvriendelijke melkveehouderij plaats. Het waterpeil moet fors omhoog tot 10 à 20 cm onder het maaiveld. Het injecteren van drijfmest dient te worden vervangen door het opbrengen van ruige stalmest. De combinatie van een hoger waterpeil en ruige mest zorgt voor kruidenrijkdom. Kruiden- en bloemrijk grasland is essentieel voor insecten. Weidevogelkuikens zijn voor hun voedsel afhankelijk van voldoende insecten. Uiteraard wordt er pas met maaien begonnen als de kuikens zijn uitgevlogen. Om dit agrarisch beheer mogelijk te maken zal de gemiddelde vee dichtheid in de kans gebieden omlaag moeten van gemiddeld 2,5 volwassen rund per hectare naar 1. Ook predatoren moeten worden aangepakt door bosschages en ruigten te verwijderen, afrastering te plaatsen en te verjagen/bejagen.
In het plan worden ideeën geopperd om boeren schadeloos te stellen. Zo wordt door het drastisch verhogen van het waterpeil naar schatting een vermindering 10 ton CO2 uitstoot per ha bereikt in de veenweidegebieden. Met de huidige CO2 prijs van €30 per ton zou sprake kunnen zijn van een vergoeding van €300 per ha. Agrariërs betalen jaarlijks gemiddeld € 100 per ha waterschappen lasten. Door een verhoging van het waterpeil en de waterschapslasten voor boeren gelijk te stellen aan die van natuurgebieden dalen die kosten tot € 10 per ha. Ook kan voor melk uit de kans gebieden 2 cent per liter meer worden betaald.
Het Aanvalsplan Grutto is een initiatief van Pieter Winsemius, It Fryske Gea, de Friese Milieu Federatie en Vogelbescherming Nederland.
Het plan is tot stand gekomen met inbreng van:
De provincies Fryslân, Groningen, Overijssel, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland, De LandschappenNL ,Natuurmonumenten, LTO, BoerenNatuur, De gezamenlijke Natuur en Milieufederaties, en het Wereld Natuur Fonds